Cùng với sự phát triển về kinh tế và công nghệ, các hệ thống đường giao thông nội đô và đường cao tốc ngày càng được mở rộng ở Việt Nam và các nước trên thế giới. Các hệ thống quản lý và giám sát giao thông thông minh trên đường vì thế cũng luôn phát triển và hỗ trợ cho con người được an toàn hơn. Các thiết bị trong hệ thống quản lý giao thông là các sản phẩm công nghệ hiện đại, sử dụng nhiều bo mạch điện tử nhạy cảm, được liên kết với nhau qua các đường mạng hữu tuyến lẫn vô tuyến, được đặt ở trong nhà lẫn ngoài trời nơi trống trải. Do vậy, tất cả các đường dây và thiết bị trong hệ thống rất dễ bị tác động bởi sét đánh hoặc các nhiễu loạn khác, sẽ làm hư hỏng thiết bị, nhiễu tín hiệu, ngưng trệ hoạt động .v.v. kết quả có thể ảnh hưởng rất lớn đến việc quản lý an ninh và đảm bảo an toàn cho các đối tượng tham gia giao thông.
Thiết bị kiểm soát giao thông hoặc Hệ thống Giao thông Thông minh ITS (Intelligent Transportation Systems) sử dụng các công nghệ rất nhạy cảm nên cần được bảo vệ khỏi tác hại do quá điện áp gây ra.
Trong nhiều thập kỷ, hãng CITEL đã sản xuất các dòng thiết bị chống sét (SPD) hoàn chỉnh để bảo vệ các thiết bị nhạy cảm khỏi tác hại do sét đánh và các nhiễu loạn khác trên đường dây. CITEL là công ty hàng đầu thế giới về các giải pháp chống sét lan truyền, cung cấp nhiều loại sản phẩm và linh kiện bảo vệ chuyên dụng được thiết kế đặc biệt cho các ứng dụng trong giao thông vận tải.
Thiết bị chống sét lan truyền được thiết kế đặc biệt để bảo vệ các hệ thống ITS khỏi các đợt sét lan truyền có hại này để hệ thống có thể tiếp tục hoạt động, ngay cả sau khi sét đánh. SPD được thiết kế để phản ứng với mọi tình trạng quá điện áp xảy ra trong hệ thống, chẳng hạn như hiện tượng quá điện áp do sét đánh hoặc các sự kiện chuyển mạch gây ra. Ngay khi phát hiện thấy sự quá áp đột biến, SPD sẽ được kích hoạt và bắt đầu hoạt động. Bằng cách phát hiện, hấp thụ và chuyển hướng an toàn các xung điện, các SPD sẽ ngăn ngừa sự phá hủy làm hư hỏng các thiết bị điện và điện tử. Ngoài ra, SPD còn ngăn sự quá áp lan truyền khắp hệ thống.
Bằng cách tiến hành phân tích rủi ro trên hệ thống ITS cụ thể của mình, chúng ta có thể xác định mức độ bảo vệ cần thiết để duy trì các chức năng một cách tối ưu, an toàn và ngăn chặn việc sửa chữa hay thay thế các thiết bị ITS một cách tốn kém. Việc thực hiện phân tích rủi ro dựa trên các yếu tố như quy mô lắp đặt, vị trí, cấu hình hệ thống ITS của bạn và có thể được thực hiện nhanh chóng bởi một công ty chống sét chuyên nghiệp.
Đó là một bước nhỏ có thể có tác động lớn đến hiệu quả tổng thể của Hệ thống Giao thông Thông minh ITS của bạn !
Để bảo vệ cho hệ thống giao thông thông minh ITS chúng ta cần thực hiện giải pháp chống sét toàn diện, từ giải pháp chống sét trực tiếp để bảo vệ bên ngoài cho các công trình đến giải pháp chống sét lan truyền cho các thiết bị điện tử bên trong.
Trong hệ thống chống sét lan truyền tổng thể phải bảo vệ đầy đủ trên các đường dây thường xuất hiện quá áp như nguồn điện AC/DC, đường tín hiệu, đường truyền dữ liệu và cả đường truyền viễn thông có dây lẫn không dây. Các dòng sản phẩm thường được sử dụng trong hệ thống gồm:
Có đầy đủ các loại SPD cho mọi loại mạng điện AC. Phạm vi rộng này được chia thành các Loại / Type bảo vệ theo tiêu chuẩn IEC: Type 1 cho các khu vực tiếp xúc nhiều với bên ngoài - có rủi ro cao, Type 2 cho khu vực có che chắn và Type 3 để bảo vệ cho các thiết bị đầu cuối. Hầu hết các SPD nguồn AC của CITEL đang sử dụng tính năng có thể cắm rút được để giảm bớt các hoạt động bảo trì. Các phiên bản công nghệ VG (đã được cấp bằng sáng chế) cũng có sẵn và sẽ mang lại hiệu quả và độ tin cậy cao hơn.
CITEL cung cấp nhiều loại SPD dành riêng cho đường dây đồng trục HF. Để bảo vệ cho các thiết bị kết nối với hệ thống vô tuyến và cáp đồng trục video. Có nhiều phiên bản có đầu nối phù hợp cho cáp đồng trục, chúng được thiết kế để nối tiếp với các đường dây và được kết nối với mạng tiếp đất. Băng thông lên đến 6 GHz.
Giao tiếp đường dữ liệu đặc biệt nhạy cảm với sự đột biến điện áp. Các thiết bị chống sét trên đường truyền tín hiệu được khuyến cáo ở mức cao nhất trong việc đảm bảo an toàn cho hệ thống giao thông thông minh. Các dòng sản phẩm của CITEL có thể đáp ứng cho tất cả các mạng dữ liệu và tín hiệu. SPD dạng gắn thanh ray DIN với tính năng cắm rút được và kích thước nhỏ rất thích hợp cho các trường hợp có nhiều đường kết nối vào ra cần bảo vệ trong tủ.
Cũng như mạng điện AC, mạng DC cũng có thể bị nhiễu do điện áp tăng cao đột biến. CITEL cung cấp nhiều loại SPD cho mục đích này. Có nhiều sản phẩm theo mức điện áp DC và khả năng cắt dòng sét phù hợp. Các SPD nguồn DC đang sử dụng tính năng có thể cắm rút trên bộ đế cố định trên dinrail sẽ giảm nhẹ cho các hoạt động bảo trì.
Khi sử dụng mạng LAN truyền tải dữ liệu được thực hiện thông qua đường cáp đồng (thay vì cáp quang) thì nguy cơ hư hỏng do điện áp tăng cao đột biến là rất lớn.
Các SPD chuyên dụng phải được sử dụng ở cả hai đầu. CITEL đã thiết kế một loạt các SPD để bảo vệ chống quá áp đột biến trên đường dây Ethernet và PoE cho các thiết bị ở xa như máy tính được kết nối mạng LAN, điểm truy cập Wifi, Camera IP giám sát .v.v. Bộ chống sét lan truyền được trang bị đầu nối RJ45 để dễ dàng lắp đặt và đáp ứng đường cáp mạng CAT6 tốc độ 10Gbit, có sẵn loại đáp ứng dành cho vị trí lắp đặt trong nhà hay ở ngoài trời.
Khi tín hiệu video để giám sát được sử dụng thông qua cáp đồng trục, SPD là cần thiết lắp đặt trên đường dây. CITEL cung cấp nhiều loại thiết bị chống đột biến dòng đồng trục được sử dụng trực tiếp trên cáp. Các SPD này đáp ứng tất cả các loại đầu nối và băng thông.
Các camera giám sát Video Analog phải được bảo vệ chống lại điện áp đột biến vì chúng đặc biệt dễ bị phơi nhiễm. Để cung cấp khả năng bảo vệ hiệu quả, SPD phải được lắp đặt trên đường truyền video cáp đồng trục cũng như trên nguồn điện (AC hoặc DC) và các đường điều khiển (các thao tác xoay, nghiêng, xoay, thu phóng). Dòng sản phẩm MSP-VM của CITEL là SPD «3 trong 1» để bảo vệ chính xác tất cả các kết nối đến camera giám sát.
Các hệ thống cân tải trọng xe có thể bị hư hỏng do sét đánh và sự cố của chúng sẽ tạo ra các vấn đề lớn trong việc phá hủy thiết bị và gián đoạn giao thông. CITEL đã phát triển một SPD đặc biệt để bảo vệ chống sét lan truyền cho các cảm biến tải trọng của bàn cân (BP-LC)
Tại các trạm thu phí và kiểm soát giao thông trên đường đi được trang bị rất nhiều hệ thống với các chức năng chuyên biệt, ngoài hệ thống kim thu sét bảo vệ bên ngoài khỏi sét đánh trực tiếp thì chúng ta cần lắp đặt các thiết bị chống sét lan truyền phù hợp với mỗi hệ thống của trạm.
Các đề xuất chính trong giải pháp chống sét lan truyền cho trạm thu phí gồm:
Giải pháp chống sét lan truyền cho trạm thu phí hệ thống giao thông thông minh ITS
Các hệ thống giám sát từ xa dọc theo tuyến đường giao thông gồm các bảng thông báo, camera quan sát, camera đo tốc độ, cảm biến đo tốc độ, cảm biến dẫn đường, đèn Led chiếu sáng .. Tất cả các thiết bị này cũng đều phải được bảo vệ, phải được trang bị giải pháp chống sét lan truyền cho thiết bị giám sát từ xa tương ứng (như ở trạm thu phí)
Giải pháp chống sét lan truyền cho thiết bị giám sát từ xa của hệ thống giao thông thông minh ITS
Tại các nút giao lộ như ngã 3, ngã 4, đường dẫn lên xuống cao tốc .v.v. đều được bố trí các cột đèn tín hiệu giao thông, camera giám sát, bảng thông báo và các cảm biến khác trong hệ thống giao thông thông minh ... Các thiết bị này cũng cần được bảo vệ chống sét như các điểm giám sát giao thông từ xa như trên.
Giải pháp chống sét lan truyền cho các nút giao trong hệ thống giao thông thông minh
Trung tâm quản lý và điều hành giao thông là đơn vị quan trọng nhất trong hệ thống quản lý giao thông thông minh, đây là đơn vị có chức năng thu thập dữ liệu, truyền dữ liệu, phân tích và đưa ra các quyết định quan trọng để đảm bảo cho toàn bộ hệ thống giao thông vận hành đúng chức năng.
Hệ thống chống sét đầy đủ và chuyên nghiệp là một trong những vấn đề cần ưu tiên hàng đầu để đảm bảo an toàn cho tài sản, đảm bảo các thiết bị máy móc vận hành ổn định và lâu dài, đảm bảo độ chính xác và thông suốt cho toàn bộ hệ thống.
Giải pháp chống sét lan truyền cho trung tâm điều hình quản lý hệ thống giao thông thông minh ITS
Các trạm cân tải trong xe tham giao giao thông được đặt dọc theo các đường vận chuyển, chúng thường bị sét đánh hỏng các bộ cảm biến Load cell, các đầu cân, máy tính và các bảng báo. Do vậy, cũng cần trang bị giải pháp chống sét cho trạm cân ô tô đầy đủ, để đảm bảo cho hệ thống luôn được an toàn và vận hành ổn định.
Sử dụng thiết bị chống sét Load Cell BP-LC để bảo vệ cho đầu cân và cảm biến trọng lượng.