Như các bài giới thiệu của Thy An về cách chọn sản phẩm chống sét theo các tiêu chí như:
Vậy có cần chọn thiết bị chống sét (SPD) theo mạng điện không ? Điều đó được xác định là CÓ – không chỉ cần mà cực kỳ cần thiết.
Nay công ty Thy An xin giới thiệu sự liên quan với mạng điện trong việc chọn lựa sản phẩm phù hợp.
Các mạng điện khác nhau có nhiều đặc điểm kỹ thuật khác nhau, đấu nối khác nhau nên các nhà sản xuất đã thiết kế ra các sản phẩm để lắp đặt bảo vệ tương ứng. Nếu chọn sai và lắp đặt không đúng kỹ thuật thì không chỉ giảm hiệu quả mà còn có thể gây ra hư hỏng, cháy nổ, mất an toàn điện và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.
Để biết được cách lắp đặt của SPD trên mạng điện, cần biết được 2 thông tin: mạng điện và kiểu đấu nối.
Về mạng điện, vui lòng xem bài Mạng điện TT, IT, TN, TN-C, TN-S là gì ?
Khi tìm hiểu các thông số kỹ thuật để chọn lựa SPD cho hệ thống điện, các kỹ thuật viên cũng như người dùng thường chú ý các thông số: hệ thống điện 1 pha hay 3 pha, điện áp làm việc, dòng cắt bao nhiêu, điện áp dư … tuy nhiên có 1 thông số cũng rất quan trọng, quyết định đến việc hoạt động chính xác, hiệu quả bảo vệ của SPD nhưng ít được quan tâm đó là: “Protection Mode” (tạm dịch: Kiểu bảo vệ hoặc Kiểu đấu nối).
Ý nghĩa của “Protection Mode”: cho biết cách lắp đặt (kiểu đấu nối) của SPD trên mạng điện. Protection Mode cũng giúp nhận biết loại SPD này phù hợp lắp đặt cho kiểu mạng điện nào: IT, TT hay TN vì mỗi mạng điện theo quy chuẩn sẽ cho phép áp dụng Protection Mode nhất định.
Theo TCVN 7447-5-53 : 2005 Hệ Thống Lắp Đặt Điện Của Các Tòa Nhà - Phần 5-53: Lựa Chọn Và Lắp Đặt Thiết Bị Điện Cách Ly, Đóng Cắt Và Điều Khiển (hoàn toàn tương đương với tiêu chuẩn IEC 60364-5-53 : 2002 Eletrical Installations Of Buildings - Part 5-53: Selection And Erection Of Electrical Equipment - Isolation, Switching And Control), SPD trên các mạng điện hạ áp được lắp đặt theo 2 kiểu kết nối bảo vệ chính:
kết nối L-PE, N-PE
Kiểu bảo vệ này thường được ký hiệu L-PE và N-PE. Mỗi SPD gồm 2 cực để nối với các dây của mạng điện, các SPD gộp lại đều được đấu nối cùng một hướng như nhau, cụ thể các dây pha (L) và trung tính N sẽ được nối ở mỗi cực của SPD, đầu còn lại của các SPD sẽ được nối chung với dây bảo vệ chính PE (hay dây dất G).
Đây là kiểu bảo vệ kết hợp giữa đồng hướng và khác hướng, được ký hiệu L-N và N-PE.
Các SPD bảo vệ cho dây pha của mạng điện sẽ được kết nối một cực với dây pha L, cực còn lại sẽ kết nối chung với dây trung tính N. Một SPD khác sẽ kết nối một cực với dây N, cực còn lại sẽ kết nối với dây bảo vệ chính PE (hay dây dất G).
kết nối L-N và N-PE
Lưu ý các cực của SPD nối với dây nào sẽ được nhà sản xuất ký hiệu trên sản phẩm như L, G, N và PE.
Cấu hình của hệ thống tại điểm lắp đặt SPD | ||||||||
Mạng điện | TT | TN C | TN S | IT có N | IT không N | |||
Kiểu | Lắp đặt theo | Lắp đặt theo | Lắp đặt theo | Lắp đặt theo | ||||
SPD được nối giữa | K1 | K2 | K1 | K2 | K1 | K2 | ||
L - N | tc | bb | - | tc | bb | tc | bb | - |
L - PE | bb | - | - | bb | - | bb | - | bb |
N - PE | bb | bb | - | bb | bb | bb | bb | - |
L - PEN | - | - | bb | - | - | - | - | - |
L - L | tc | tc | tc | tc | tc | tc | tc | tc |
Ghi chú:
Các bài viết về cách chọn thiết bị