Lựa chọn và lắp đặt thiết bị chống sét theo mạng điện

Thứ bảy, 13/05/2023, 16:52

Vì sao phải chọn thiết bị chống sét theo mạng điện ?

Như các bài giới thiệu của TAEC về cách chọn thiết bị chống sét (SPD) theo các tiêu chí như:

Vậy có cần chọn SPD theo mạng điện không ? Điều đó được xác định là CÓ – không chỉ cần mà cực kỳ cần thiết.

Nay công ty chống sét Thy An xin giới thiệu sự liên quan với mạng điện trong việc chọn lựa sản phẩm phù hợp.

Các mạng điện khác nhau có nhiều đặc điểm kỹ thuật khác nhau, đấu nối khác nhau nên các nhà sản xuất đã thiết kế ra các sản phẩm để lắp đặt bảo vệ tương ứng. Nếu chọn sai và lắp đặt không đúng kỹ thuật thì không chỉ giảm hiệu quả mà còn có thể gây ra hư hỏng, cháy nổ, mất an toàn điện và ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.

Để biết được cách lắp đặt của SPD trên mạng điện, cần biết được 2 thông tin: mạng điện và kiểu đấu nối.

Xem thêm Mạng điện TT, IT, TN, TN-C, TN-S là gì ?

 

Kiểu bảo vệ của thiết bị chống sét là gì ?

Khi tìm hiểu các thông số kỹ thuật để chọn lựa SPD cho hệ thống điện, các kỹ thuật viên cũng như người dùng thường chú ý các thông số: hệ thống điện 1 pha hay 3 pha, điện áp làm việc, dòng cắt bao nhiêu, điện áp dư … tuy nhiên có 1 thông số cũng rất quan trọng, quyết định đến việc hoạt động chính xác, hiệu quả bảo vệ của SPD nhưng ít được quan tâm đó là: “Protection Mode” (tạm dịch: Kiểu bảo vệ hoặc Kiểu đấu nối).

Ý nghĩa của “Protection Mode”: cho biết cách lắp đặt (kiểu đấu nối) của SPD trên mạng điện. Protection Mode cũng giúp nhận biết loại SPD này phù hợp lắp đặt cho kiểu mạng điện nào: IT, TT hay TN vì mỗi mạng điện theo quy chuẩn sẽ cho phép áp dụng Protection Mode nhất định.

Theo TCVN 7447-5-53 : 2005 Hệ Thống Lắp Đặt Điện Của Các Tòa Nhà - Phần 5-53: Lựa Chọn Và Lắp Đặt Thiết Bị Điện Cách Ly, Đóng Cắt Và Điều Khiển (hoàn toàn tương đương với tiêu chuẩn IEC 60364-5-53 : 2002 Eletrical Installations Of Buildings - Part 5-53: Selection And Erection Of Electrical Equipment - Isolation, Switching And Control), SPD trên các mạng điện hạ áp được lắp đặt theo 2 kiểu kết nối bảo vệ chính:

 

Kiểu bảo vệ đồng hướng (Common Mode Protection) -K1

Kiểu bảo vệ đồng hướng của SPD (Common Mode Protection)

kết nối L-PE, N-PE

Kiểu bảo vệ này thường được ký hiệu L-PE và N-PE. Mỗi SPD gồm 2 cực để nối với các dây của mạng điện, các SPD gộp lại đều được đấu nối cùng một hướng như nhau, cụ thể các dây pha (L) và trung tính N sẽ được nối ở mỗi cực của SPD, đầu còn lại của các SPD sẽ được nối chung với dây bảo vệ chính PE (hay dây dất G).

 

Kiểu bảo vệ lệch hướng (Common mode and Differential mode Protection) -K2

Đây là kiểu bảo vệ kết hợp giữa đồng hướng và khác hướng, được ký hiệu L-N và N-PE.

Các SPD bảo vệ cho dây pha của mạng điện sẽ được kết nối một cực với dây pha L, cực còn lại sẽ kết nối chung với dây trung tính N. Một SPD khác sẽ kết nối một cực với dây N, cực còn lại sẽ kết nối với dây bảo vệ chính PE (hay dây dất G).

kết nối L-N và N-PE

Lưu ý các cực của SPD nối với dây nào sẽ được nhà sản xuất ký hiệu trên sản phẩm như L, G, N và PE.

 

Bảng tổng hợp các chế độ bảo vệ của SPD theo mạng điện

 

  Cấu hình của hệ thống tại điểm lắp đặt SPD
Mạng điện TT TN C TN S IT có N IT không N
Kiểu Lắp đặt theo   Lắp đặt theo Lắp đặt theo Lắp đặt theo
SPD được nối giữa K1 K2   K1 K2 K1 K2  
L - N tc bb - tc bb tc bb -
L - PE bb - - bb - bb - bb
N - PE bb bb - bb bb bb bb -
L - PEN - - bb - - - - -
L - L tc tc tc tc tc tc tc tc

Ghi chú:

  • K1: Kiểu bảo vệ đồng hướng
  • K2: Kiểu bảo vệ lệch hướng
  • "bb": bắt buộc áp dụng
  • "tc": tùy chọn, sử dụng thêm càng tốt
  • "-" : Không áp dụng

 

Sơ đồ lắp đặt thiết bị chống sét theo mạng điện

 

Sơ đồ lắp đặt SPD với mạng TT

 

Lắp đặt SPD trước RCB trong mạng TT

Lắp đặt SPD trước RCB trong mạng TT.

Sử dụng kiểu đấu nối 2: giữa từng dây pha với dây trung tính, và giữa dây trung tính với dây bảo vệ chính (dây PE). Thường được gọi là: kiểu bảo vệ L-N và N-PE (kiểu bảo vệ lệch hướng).
Ghi chú:
  • 1: Đầu vào của HT điện
  • 2: Bảng phân phối điện
  • 3: Đầu nối đất chính
  • 4: Bộ SPD (vd: DS504E-320/G, DS254VG-300/G, DAC1-13VG-31-275)
  • 5: Nối đất các SPD 5a và/ hoặc 5b
  • 6: Thiết bị cần bảo vệ
  • 7: Thiết bị bảo vệ bằng dòng điện dư (RCD)
  • F: Thiết bị bảo vệ, vd: cầu chì, MCB, RCD… do nhà sản xuất chỉ định
  • RA: Nối đất của hệ thống lắp đặt
  • RB: Nối đất của hệ thống nguồn.
imgpn3

Lắp đặt SPD sau RCB trong mạng TT

Kiểu đấu nối 1: giữa từng dây pha với dây bảo vệ chính (dây PE) và giữa dây trung tính với dây bảo vệ chính (dây PE). Thường được gọi là: kiểu bảo vệ L-PE và N-PE (kiểu bảo vệ đồng hướng).
 
Ghi chú:
1. Đầu vào của HT điện
2. Bảng phân phối điện
3. Đầu nối đất chính
4. Thiết bị cắt sét SPD (DS504E-400, DAC80-40-275, DAC50-40-275)
5. Nối đất các SPD 5a và / hoặc 5b
6. Thiết bị cần bảo vệ
7. Thiết bị bảo vệ bằng dòng điện dư (RCD)
F: Thiết bị bảo vệ, vd: cầu chì, MCB, RCD do nhà sản xuất chỉ định
RA: Nối đất của hệ thống lắp đặt
RB: Nối đất của hệ thống nguồn

 

Sơ đồ lắp đặt SPD cho mạng TN

 

sơ đồ lắp đặt thiết bị chống sét cho mạng điện TN-C

Lắp đặt SPD cho mạng TN-C

Kiểu đấu nối 1: giữa từng dây pha với dây bảo vệ chính (dây PE): L-PE (kiểu bảo vệ đồng hướng).
 
Ghi chú:
1. Đầu vào của HT điện
2. Bảng phân phối điện
3. Đầu nối đất chính
4. Bộ chống sét SPD
5. Nối đất các SPD 5a và/ hoặc 5b
6. Thiết bị cần bảo vệ
7. Thiết bị bảo vệ bằng dòng điện dư (RCD)
F: Thiết bị bảo vệ, vd: cầu chì, CB, RCD… do nhà sản xuất chỉ định
RA: Nối đất của hệ thống lắp đặt
RB: Nối đất của hệ thống nguồn
imgpn3

Lắp đặt SPD cho mạng TN-S

Kiểu đấu nối 2: giữa từng dây pha với dây trung tính, và giữa dây trung tính với dây bảo vệ chính (dây PE). Thường được gọi là: kiểu bảo vệ L-N và N-PE (kiểu bảo vệ lệch hướng).

Ghi chú:
1. Đầu vào của HT điện
2. Bảng phân phối điện
3. Đầu nối đất chính
4. Thiết bị chống sét lan truyền SPD (vd: DAC80-31, DAC50VG-31, DS44VG-230/G..)
5. Nối đất các SPD 5a và/ hoặc 5b
6. Thiết bị cần bảo vệ
7. Thiết bị bảo vệ bằng dòng điện dư (RCD)
F: Thiết bị bảo vệ, vd: cầu chì, MCB, RCD… do nhà sản xuất chỉ định
RA: Nối đất của hệ thống lắp đặt
RB: Nối đất của hệ thống nguồn

 

Sơ đồ lắp đặt SPD cho mạng IT

Sơ đồ lắp đặt SPD phía sau RCB cho mạng IT

SPD lắp đặt sau RCB

Kiểu đấu nối 1: giữa từng dây pha với dây bảo vệ chính (dây PE): L-PE (kiểu bảo vệ đồng hướng)
 
Ghi chú:
1. Đầu vào của HT điện
2. Bảng phân phối điện
3. Đầu nối đất chính
4. SPD
5. Nối đất các SPD 5a và/ hoặc 5b
6. Thiết bị cần bảo vệ
7. Thiết bị bảo vệ bằng dòng điệndư (RCD)
F: Thiết bị bảo vệ, vd: cầu chì, aptomat, RCD… do nhà sản xuất chỉ định
RA: Nối đất củahệ thống lắp đặt
RB: Nối đất của hệ thống nguồn

Các bài viết về cách chọn thiết bị

Các tin khác

Thứ bảy,13/05/2023
Cột thu lôi hay cột chống sét là các tên gọi thường dùng để nói đến một hệ thống lắp trên đỉnh của một tòa nhà hoặc trên cột cao, bao gồm 1 (hay nhiều) thanh kim loại có đầu nhọn, được nối với một dây dẫn điện bằng kim loại xuống mặt đất (tiếp địa) để bảo vệ tòa nhà trong trường hợp bị sét đánh. Khi sét có thể đánh xuống mục tiêu là tòa nhà thì chỉ đánh vào cột thu lôi mà thôi, không đánh trúng công trình, con người, cây cối .v.v.. tránh gây ra...
Thứ ba,06/12/2022
Biết cách chọn thiết bị bảo vệ như thế nào cho đúng thì sẽ có hiệu quả sử dụng tối ưu, vừa đảm bảo an toàn cao nhất mà chi phí lại thấp nhất ? Đó là một vấn đề mà bất kỳ ai cũng muốn nhưng không dễ đạt được, chúng ta chỉ có thể tối ưu hóa nó bằng cách phải tự tìm hiểu thêm các thông tin liên quan hoặc nhờ chuyên viên tư vấn mà thôi.
Thứ tư,26/06/2024
Khám phá các tiêu chuẩn điện trở tiếp đất quan trọng từ Việt Nam và quốc tế để đảm bảo an toàn cho hệ thống chống sét. Tìm hiểu chi tiết về TCVN 4756:1989, IEC 62305, IEEE 80, NFPA 780 và BS 7430 để bảo vệ công trình và thiết bị khỏi các rủi ro do sét đánh.
Thứ bảy,22/06/2024
Chống thiên lôi là một phần không thể thiếu trong việc bảo vệ an toàn cho các công trình xây dựng và thiết bị điện tử. Việc tuân theo các tiêu chuẩn chống sét không chỉ đảm bảo an toàn mà còn giúp tối ưu hóa hiệu quả của hệ thống. Bài viết này chúng tôi sẽ đưa bạn qua các tiêu chuẩn của quốc tế, các châu lục, các nước và Việt Nam, cùng với ý nghĩa và tầm quan trọng của chúng trong việc ứng dụng thực tiễn.
Thứ ba,04/06/2024
Việc hiểu rõ chống sét lan truyền là gì và cách thực hiện sẽ góp phần quyết định chọn lựa giải pháp bảo vệ an toàn tối ưu nhất cho công trìnhh
Thứ hai,27/05/2024
Hệ thống chống sét là gì ? đó là một tập hợp các thiết bị và phương pháp kỹ thuật nhằm bảo vệ các công trình xây dựng, thiết bị điện tử và con người khỏi thiệt hại do giông sét gây ra.
Thứ năm,23/05/2024
Chống sét là một phần không thể thiếu trong việc bảo vệ con người, tài sản và môi trường. Hiểu rõ về tác hại và nguyên nhân sẽ có quyết định đầu tư lắp đặt các hệ thống để bảo vệ hiệu quả và an toàn
Thứ bảy,13/05/2023
SPD là thiết bị triệt xung điện áp đột biến là các sản phẩm mang tính đặc thù trong ngành điện, các thông số kỹ thuật của sản phẩm trên tài liệu hoặc sản phẩm hiển thị các ký hiệu và tham số để mô tả đặc tính riêng của chúng. Dựa vào các tham số này chúng ta có thể hiểu và so sánh tính năng kỹ thuật của các sản phẩm khác nhau.
Thứ hai,03/04/2023
Gần đây, các nhà nghiên cứu Brazil đã may mắn quay lại được thời điểm tia sét tiếp cận với cột thu lôi, quay rõ được khoảnh khắc thu lôi phóng tia tiên đạo đi lên để kết nối với tia sét hướng xuống.
Thứ tư,07/12/2022
Điện trở suất của đất là gì ? Điện trở của một khối đất lập phương bằng 1m3, đối với dòng điện chảy từ một mặt của khối đất này sang mặt đối diện. Điện trở suất của đất có đơn vị là Ωm (ôm mét). Có thể đo điện trở suất của đất theo phương pháp Wenner hoặc Schlumberger .